Czy pracodawca może samodzielnie przeprowadzać szkolenie okresowe swoich pracowników?

Pytanie dotyczy: Szkolenie pracodawców samodzielnie wykonujących obowiązki służb BHP
Pracodawcy pełniący samodzielnie zadania służby BHP w swojej firmie przed podjęciem wykonywania tych zadań odbywają szkolenie przepro­wadzone w formie kursu lub semi­narium według programu opraco­wanego na podstawie ramowego programu określonego w części III załącznika nr 1 do rozporządzenia szkoleniowego (§ 13 ust. 1 rozporządze­nia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szko­lenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy; Dz.U. nr 180, poz. 1860 ze zm.; dalej: rozporządzenie). A zatem szkolenie dla pracodawców wyko­nujących zadania służby bezpie­czeństwa i higieny pracy. Jeżeli zaś pracodawca nie odby­wał takiego szkolenia, był bowiem z niego zwolniony, a więc speł­nia wymagania kwalifikacyjne dla służby BHP określone w przepisach dotyczących służby bhp, również może prowadzić szkolenia okreso­we pracowników swojej firmy.

Prowadzenie szko­leń okresowych nie należy do zakresu zadań służby BHP (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 1997 r. nr 109, poz. 704 ze zm.). Każdy pracodawca, w tym również pracodawca uprawniony do wyko­nywania zadań służby BHP w swojej firmie, po ukończeniu szkolenia dla pracodawców wykonujących zadania służby BHP może organizować i pro­wadzić szkolenia okresowe dla swoich pracowników. Musi jednak zapewnić:

• 
  programy poszczególnych rodza­jów szkolenia,
• 
  programy szkolenia instruktorów w zakresie metod prowadzenia instruktażu,
• 
  wykładowców oraz instruktorów posiadających zasób wiedzy, doświadczenie zawodowe i przy­gotowanie dydaktyczne zapew­niające właściwą realizację pro­gramów szkolenia,
• 
  odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności szkoleniowej,
• 
  wyposażenie dydaktyczne,
• 
  właściwy przebieg szkolenia,
• 
  prowadzenie dokumentacji w po­staci programów szkolenia, dzien­ników zajęć, protokołów przebie­gu egzaminów i rejestru wydanych zaświadczeń (§ 5 rozporządzenia).

Pracodawca wykonujący zadania służby BHP w swojej firmie może sam prowadzić zajęcia w trak­cie szkolenia okresowego pracow­ników. Nabył on bowiem, w trakcie szkolenia dla pracodawców wyko­nujących zadania służby BHP, wiedzę oraz przygotowanie dydaktyczne do prowadzenia takiego szkolenia. Jego doświadczenie zawodo­we w zakresie służby BHP zagwaran­tuje właściwą realizację programów szkolenia dla określonej grupy za­wodowej szkolonych pracowników.
Trzeba zwrócić jednak uwagę na pewne dodatkowe wymagania sta­wiane prowadzącym szkolenia bhp w zakresie zagadnień tematyki:

• 
  pierwszej pomocy i
• 
  ppoż.

Niezależnie od tego, czy szkolenie prowadzi:

• 
  pracodawca,
• 
  pracownik służby BHP,
• 
  instruktor jednostki organiza­cyjnej prowadzącej działalność szkoleniową w dziedzinie BHP,

do omawiania wymienionej tema­tyki potrzebne jest posiadanie do­datkowych odrębnych uprawnień w postaci np. ukończonego kur­su. W przypadku pierwszej pomo­cy szkolący musi legitymować się ukończeniem kursu pierwszej po­mocy, kursu na ratownika. Najlepiej byłoby jednak, gdyby omawianie tego zagadnienia zostało powierzo­ne np. lekarzowi (lekarzowi zakła­dowemu lub sprawującemu opiekę nad pracownikami) lub ratowniko­wi medycznemu. W przypadku omawiania tematyki ppoż. prowadzący szkolenie musi mieć ukończone odpowiednie szko­lenie ppoż. (§ 5 pkt. 3 rozporządze­nia w związku z art. 4 ust. 2 usta­wy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej; Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1229 ze zm.). Szkolenia takie organizowane są przez szkoły Państwowej Straży Pożarnej oraz ośrodki szkolenia w komendach wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej. Można również powierzyć omawianie tej tematyki np. strażakowi. A zatem pracodawcy wykonują­cy zadania służby BHP w swoim zakładzie pracy mogą prowadzić szkolenia okresowe swoich pracowników. Jednak do prowadzenia ich w całości nie wystarczy ukończenie szkolenia dla pracodawców wykonujących zadania służby BHP, konieczne jest posiadanie odrębnych uprawnień (ukończenie kursów czy szkoleń) do omawiania tematyki ppoż. lub pierwszej pomocy.

Czy organizujecie kursy refinansowane w 100% przez UE?

Urząd Pracy może skierować bezrobotnego na wskazane przez niego szkolenie, jeżeli uzasadni on celowość tego szkolenia, a jego koszt w części finansowanej z Funduszu Pracy nie przekroczy 300% przeciętnego wynagrodzenia; skierowanie takie przysługuje nie częściej niż raz w ciągu roku kalendarzowego (to ma się zmienić).
Za uzasadnienie celowości Urząd uznaje:

• 
  Wniosek osoby bezrobotnej o skierowanie na szkolenie z uzasadnieniem celowości tego szkolenia. Dodatkowym atutem przy kierowaniu na szkolenie będzie deklaracja przyszłego pracodawcy o zamiarze powierzenia osobie odpowiedniej pracy na stanowisku zgodnym z kierunkiem wnioskowanego szkolenia. 
• 
  Oświadczenia o zamiarze podjęcia działalności gospodarczej przez bezrobotnego zgodnym z kierunkiem wnioskowanego szkolenia.

Szkolenie finansowane z Funduszu Pracy odbywa się w formie kursu, realizowanego według planu nauczania obejmującego przeciętnie nie mniej niż 30 godzin zegarowych w tygodniu. Szkolenie może trwać do 6 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie nie dłużej niż 12 miesięcy; w przypadkach osób bez kwalifikacji zawodowych szkolenie może trwać do 12 miesięcy, a w sytuacjach uzasadnionych programem szkolenia w danym zawodzie nie dłużej niż 24 miesiące. Bezrobotnemu w okresie odbywania szkolenia, na które został skierowany przez starostę, przysługuje stypendium finansowane ze środków Funduszu Pracy. W okresie pobierania stypendium nie przysługuje zasiłek. Okres pobierania zasiłku ulega skróceniu o okres odbywania szkolenia przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek. Stypendium nie przysługuje bezrobotnemu, jeżeli w okresie odbywania szkolenia przysługuje mu z tego tytułu inne stypendium, dieta lub innego rodzaju świadczenie pieniężne w wysokości równej lub wyższej niż stypendium finansowane z Funduszu Pracy. Skierowany przez starostę na szkolenie, w przypadku podjęcia zatrudnienia w trakcie szkolenia, ma prawo do ukończenia tego szkolenia bez konieczności ponoszenia kosztów szkolenia za okres, w którym podjął zatrudnienie. UP finansuje z Funduszu Pracy, w formie zwrotu, koszty zakwaterowania i wyżywienia bezrobotnego, skierowanego na szkolenie odbywane poza miejscem zamieszkania, jeżeli wynika to z umowy zawartej z instytucją szkoleniową. Starosta może wyrazić zgodę na sfinansowanie, w formie zwrotu, całości lub części poniesionych przez skierowanego bezrobotnego, kosztów z tytułu przejazdu na szkolenie. Osobom skierowanym na szkolenie przez starostę, z wyjątkiem osób posiadających z tego tytułu prawo do stypendium, przysługuje odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków powstałych w związku ze szkoleniem oraz w drodze do miejsca szkolenia i z powrotem, wypłacane przez instytucję ubezpieczeniową, w której osoby te zostały ubezpieczone.

Czy do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki na szkolenie właściciela firmy oraz jego pracowników?

Można, ale pod warunkiem wykazania ich związku z prowadzoną działalnością. Zgodnie z art. 17 kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Zasada ta znajduje często odzwierciedlenie w praktyce, gdyż pracodawcy chętnie finansują pracownikom koszty udziału w szkoleniach, konferencjach czy też naukę na studiach. Sami też intensywnie się dokształcają, zdając sobie sprawę, iż w obecnych warunkach rynkowych inwestowanie w wiedzę jest inwestowaniem w firmę.

W praktyce zdarza się jednak, że organy podatkowe kwestionują zasadność zaliczania poniesionych z tego tytułu wydatków do kosztów uzyskania przychodów. O powadze sytuacji świadczy nie zawsze korzystne dla podatników orzecznictwo sądowe.

Do uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie bezpośredniego związku między nim a przychodem. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulujące zagadnienie kosztów uzyskania przychodów zaliczają do nich również koszty pozostające jedynie w pośrednim związku z osiąganymi przychodami. Kosztem uzyskania przychodów są wszelkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały poniesione w sposób racjonalny w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet gdyby – z obiektywnych powodów – przychód nie został osiągnięty. Takimi wydatkami będą właśnie koszty podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Niewątpliwie trudno jest wykazać bezpośredni związek między wydatkami ponoszonymi na edukację a konkretnym przychodem. Skutki działań podatnika można bowiem ocenić dopiero po pewnym czasie. Podniesienie kwalifikacji zawodowych wpłynie jednak na jakość i zakres oferowanych przez podatnika usług, a co za tym idzie – na konkurencyjność jego firmy. Powyższe stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 maja 1998 r. (sygn. akt SA/Sz 1354/97).

Nie ulega jednak wątpliwości, iż podatnik musi umieć wykazać, że poniesione przez niego wydatki wiążą się z działalnością i mogą wpłynąć na osiągnięcie przychodu. Przede wszystkim tematyka szkoleń musi być związana z zakresem i charakterem działalności. Jeśli nie odpowiada profilowi działalności podatnika, musi on przedstawić racjonalne argumenty za tym, iż nabyte umiejętności pozwolą mu sprawniej i efektywniej prowadzić przedsiębiorstwo. 

Cena szkolenia zawiera 23% podatek VAT.

Źródło: www.e-podatnik.pl

Czy wartość kursu stanowi dla pracownika przychód zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Należy przy tym zauważyć, że szkolenia pracowników opłacane przez zakład pracy można podzielić na dwa rodzaje:

• 
  szkolenia podnoszące posiadane kwalifikacje zawodowe w sensie umiejętności wykonywania bieżącej pracy, do których należą: seminaria, odczyty, prelekcje, wykłady, kursy specjalizacyjne, kursokonferencje, okazjonalne wykłady a nawet nauka języków obcych, jeśli pracownik zatrudniony jest na stanowisku wymagającym znajomości języka.Powyższe wymienione rodzaje dokształcania nie mają charakteru systematycznej nauki szkolnej w znaczeniu ogólnym,
• 
  szkolenia podnoszące poziom wiedzy ogólnej i zawodowej pracownika (nauka w szkołach publicznych i niepublicznych, w szkołach wyższych, na studiach podyplomowych itp.).

Należy zatem stwierdzić, że w przypadku dokształcania i doskonalenia zawodowego pracownika wyróżnić można sytuację, gdy szkolenia są niezbędne dla wykonywania obowiązków zawodowych pracownika w firmie na danym stanowisku. Jeśli zostanie spełniony powyższy warunek, wówczas koszty ponoszone za takie szkolenie przez pracodawcę nie stanowią przychodu pracownika i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Natomiast, jeśli szkolenie nie jest związane z wykonywaniem czynności przez pracownika na danym stanowisku pracy, tylko miałoby na celu podniesienie ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia, a pracownicy nie uczestniczyliby w nim na podstawie polecenia służbowego, wówczas koszty ponoszone przez zakład pracy na to szkolenie, stanowią przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Źródło: interpretacja-podatkowa.pl